Από τις σημαντικότερες γυναικείες φωνές της τελευταίας 20ετίας, η Ελένη (Λαβίδα) Βιτάλη, κρίκος στην αλυσίδα της μουσικής οικογένειας των Λαβιδαίων, γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε ταξιδεύοντας από παιδί, σε όλη την επικράτεια. Κόρη του σαντουριέρη Γ. Λαβίδα και της τραγουδίστριας Λ. Καραγεωργίου, βγαίνει στο τραγούδι 12 χρονών, τραγουδόντας σε πανηγύρια, μαζί με τους γονείς της τσιγγάνους μουσικούς, δημοτικούς οργανοπαίκτες, και το μουσικό κλίμα της εποχής σε μεταβατική περίοδο, καθώς το μπουζούκι, είχε αρχίσει να διαδέχεται το σαντούρι.
Η Βιτάλη μπολιασμένη με όλα αυτά, διαμορφώνει μιά πολυσχιδή μουσική προσωπικότητα, βαρύ φορτίο γιά ένα παιδί, που μόλις στα 14 του, βγάζει μεροκάματο που θα το ζήλευαν οι σημαντικότεροι μουσικοί της εποχής. Εχοντας παρατήσει το σχολείο, σπουδάζει στο πανεπιστήμιο της καθημερινότητας, και στα 19 της, κάνει την πρώτη της ανατροπή. Αποφασίζει να πάει στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και να μπεί στο χώρο της δισκογραφίας. Συναντάει τον Αλέκο Πατσιφά (μιά σημαντική φυσογνωμία της ελληνικής δισκογραφίας) βρίσκει στο πρόσωπό του τον άνθρωπο που θα της γνωρίσει τον «άλλο» κόσμο, και το ταξίδι αρχίζει. Κάνει την πρώτη δισκογραφική της εμφάνιση το ΄73, στο πλευρό τηςΣ. Μπέλλου («Δεν περισσεύει υπομονή» Α. Κουνάδη-Β. Γκούφα) , και με το «΄Αϊ γαρούφαλό μου» ως καθοριστικό στοιχείο στην ταυτότητά της, (και την παράλληλη συμμετοχή στό Φεστιβάλ με τον «Μανωλιό») , γίνεται αμέσως γνωστή. Με το ξεκίνημά της η Ε. Βιτάλη φανερώνει το βασικό χαρακτηριστικό, που θα καθορίσει, εξ αρχής, την πορεία της : την συνύπαρξη εντός της, δύο κόσμων, συπληρωματικών αλλά και συχνά αντιφατικών –γιά τους άλλους –.
Φωνή με μεγάλη έκταση, και μιά ιδιόμορφη συνύφανση «βελούδου και μεταξιού την ώρα που σκίζεται»στη χροιά της, «παίζει» με το λαϊκό και το έντεχνο ανατρεπτικά, δείχνοντας σε κάθε νότα της πως η ανθρώπινη «φωνή» είναι διγενής από τη φύση της : αγρίμι και κατοικίδιο. Λύκος και πρόβατο.
Αρχές του ΄80, οργώνει το λαϊκό τραγούδι συνεργαζόμενη με τούς καλύτερους του είδους (Χ. Νικολόπουλος, Τ. Σούκας κ. ά) . Ταυτόχρονα συμμετέχει σε δουλειές έντεχνων συνθετών (Σ. Σπανουδάκης, Ν. Μαυρουδής, Δ. Σαββόπουλος, Γ. Ανδρέου, Σ. Κραουνάκης, Γ. Σταυριανός, Ν. Πορτοκάλογλου κ. ά) , ηχογραφεί επανεκτελέσεις ρεμπέτικων, παλιών λαϊκών και δημοτικών, σπάζοντας τους κώδικες των ειδών, φανερώνοντας έτσι την «αρχαία καταγωγή»του σύγχρονου τραγουδιού διά μέσου βυζαντινών, δημοτικών και λαϊκών συγκοινωνούντων παραπόταμων. Το 1979 βγάζει στο φώς μιά οριακή πρωτογενή δύναμη ως τραγουδοποιός με το «Απέναντι Μπαλκόνι», μπαίνοντας σε μιά περίοδο ακριβοπληρωμένης ωριμότητας, που εν έτει 2000, με το πρόσφατο «Προσκήνιο» (δές και δισκοκριτική) να ανακεφαλαιώνει όλα τα. ... «πρίν», ανοίγει πόρτα στό... . «μετά».
